آتش عامل مخرب مهمي است که در صورت عدم رعايت نکات ايمني، باعث خسارت هاي جاني و مالي فراوان مي شود و با بسياري از بلاياي طبيعي و سوانح همراه است. براي باخبر شدن از آتش سوزي احتمالي، از آشکارگرها (دود، حرارت يا شعله) استفاده کنيد و نسبت به نصب آن در منزل دقت لازم را به عمل آوريد.آتش سوزي هايي که به دنبال زلزله ، سيل، انفجار و يا ساير سوانح و حوادث ايجاد مي شوند، اغلب بيش از سانحه اصلي، ويراني به دنبال دارند. رعايت نکات ايمني قبل از وقوع آتش سوزي 1- اصل دوري مواد قابل اشتعال از وسايل آتش زا را در تمام تأسيسات و مکان هاي مسکوني و حتي معابر عمومي رعايت کنيد. 2- در ساختمان ها درهاي خروج اضطراري پيش بيني کنيد و وسايل اطفاي حريق را کنترل کنيد. 3- حداقل دو راه براي خروج اضطراري از ساختمان تعيين کنيد. 4- مکاني را در خارج از خانه تعيين کنيد تا، بعد از گريز، يکديگر را در آنجا بيابيد. 5- برنامه خروج اضطراري و گريز از آتش را حداقل دو بار در سال تمرين کنيد. 6- حتماً، هنگام خروج از محل، شير اصلي ورودي گاز به ساختمان را ببنديد. 7- براي باخبر شدن از آتش سوزي احتمالي، از آشکارگرها (دود، حرارت يا شعله) استفاده کنيد و نسبت به نصب آن در منزل دقت لازم را به عمل آوريد. 8- کپسول آتش نشاني مناسبي در منزل داشته باشيد و در مورد نحوه استفاده از آن، آموزش ببينيد و به اعضاي خانواده نيز آموزش دهيد. در ساختمان هاي بزرگ از سيستم خاموش کننده اتوماتيک استفاده کنيد. 9- از انباشتن مواد آتش زا، به ويژه در نزديکي منابع حرارتي، خودداري کنيد. 10- از نگهداري مايعات و گازهاي قابل اشتعال در منزل خودداري کنيد. در صورت لزوم اين مواد را در ظروف خاص خارج از ساختمان قرار دهيد. 11- وسايل برقي و اتصالات آنها را به دقت کنترل کنيد تا از استاندارد بودن آنها مطمئن شويد. 12- به محض مشاهده سيم هاي لخت، آنها را ترميم کنيد. 13- در اين باره با هم بحث و تمرين کنيد که چگونه در هنگام آتش سوزي منزل را ترک خواهيد کرد و در صورت لرزم چگونه از ديگران کمک مي گيريد و يا به آتش نشاني خبر مي دهيد. 14- در ساخت و انتخاب محل سکونت خود و خانواده تان ايمني ساختمان در برابر آتش سوزي، شامل نوع مصالح ساختماني، اسکلت ساختمان و اجزاي ساختماني بنا را مورد توجه قرار دهيد. چوب و عايق ها، مواد پلاستيکي، فايبرگلاس و نظير آنها قابل اشتعال هستند، فلزات، گچ و شيشه دير اشتعال هستند و شن، خاک، سنگ و آجرنسوز غير قابل اشتعال هستند. 15- خانه، خانواده و اموالتان را در برابر آتش سوزي بيمه نماييد. آتش‌سوزي نکات ايمني هنگام وقوع آتش سوزي 1- سرعت عمل هنگام روبرو شدن با آتش سوزي براي نجات جان خود و مصدومان احتمالي، کاملاً حياتي است. همان طور که مي دانيم آتش خيلي سريع انتشار مي يابد، بنابراين بلافاصله آتش نشاني و اورژانس را خبر کنيد و تا آنجا که مي توانيد، اطلاعات کاملي در مورد بروز حادثه به آنها بدهيد. 2- سعي کنيد که افراد را از ساختمان بيرون ببريد. 3- با رعايت جوانب احتياط به خاموش کردن آتش بپردازيد. براي نجات جان مصدوم از اتاق آتش گرفته اي که در آن بسته است بايد قبل از ورود، با لمس در اتاق، حرارت را بسنجيد. اگر داغ باشد وارد اتاق نشويد و اگر داغ نباشد، قبل از ورود به اتاق چند نفس عميق بکشيد تا خون شما پر اکسيژن شود. سپس با شانه خود از پهلو به در ضربه بزنيد. آن را باز کنيد و در همين حال صورت خود را برگردانيد. اتاق ممکن است پر از هواي سوخته فشرده باشد و احتمال دارد هر لحظه انفجاري رخ دهد. اگر دود کاملاً متراکم باشد روي زمين سينه خيز برويد زيرا با توجه به اين که هواي داغ بالا مي رود، ممکن است لايه اي از هواي تميز در کف اتاق وجود داشته باشد.4- به هيچ وجه وارد ساختمان آتش گرفته نشويد مگر آن که مجهز به ماسک تنفسي باشيد و کاربرد آن را بدانيد. 5- قبل از فرار از اتاقي که در آن بسته است، در را لمس نماييد. اگر در داغ باشد از خروجي هاي ديگر استفاده کنيد. 6- اگر در ساختمان آتش گرفته گرفتار شده ايد فوراً به اتاقي که داراي پنجره است برويد و در را ببنديد سپس پتو يا فرش را طوري زير در قرار دهيد که دود وارد اتاق نشود و آن گاه، از طريق پنجره، تقاضاي کمک کنيد. 7- اگر دود، حرارت يا شعله هاي آتش مسيرهاي خروجي شما را مسدود کرده است در را ببنديد و در اتاق بمانيد. تنها با استفاده از پارچه سفيد از طريق پنجره کمک بخواهيد. اگر در اتاق تلفن وجود دارد با اداره آتش نشاني تماس بگيريد و موقعيت خود را خبر دهيد. 8- زماني که در جريان حريق واقع مي شويد، با حفظ خونسردي تمام تهويه هاي ساختمان را خاموش کنيد تا به اين ترتيب از ورود اکسيژن به داخل ساختمان جلوگيري شود. 9- در صورت امکان فوراً مواد سالم و قابل استفاده را از محل خارج کنيد. 10- امدادگران و يا افرادي که در جريان حريق واقع شده اند بايد لباس هاي داراي الياف مصنوعي و پلاستيکي را از خود دور کنند. 11- در فرو نشاندن آتش سوزي سوخت هاي نفتي از آب استفاده نکنيد. 12- ظرف مشتعل را حرکت ندهيد. شعله را با شن، نمک، پتوي نمناک يا پوشش هاي ديگر خفه کنيد. نکات ايمني بعد از وقوع آتش سوزي و نجات مصدوم از اتاق پر دود 1- ابتدا مطمئن شويد براي نجات مصدوم جان خود را به خطر نمي اندازيد. 2- طناب نجات را به کمر خود ببنديد و آن را به دست يکي از حاضران بدهيد. 3- روشي از نشانه هاي قراردادي بين خود و کسي که طناب را در دست دارد برقرار کنيد تا زماني که علامت داديد شما را بيرون بکشد. بهترين روش اين است که طناب را به صورت دائم در حالت کشيده نگه داريد و در هنگام خطر آن را شل کنيد تا فرد متوجه خطر شود و شما را بيرون بکشد. توجه: بستن دستمال خيس به دور دهان و بيني باعث محافظت شما در برابر گاز يا دودهاي سمي خواهد شد.آتش‌سوزي 4- براي نجات جان مصدوم از اتاق آتش گرفته اي که در آن بسته است بايد قبل از ورود، با لمس در اتاق، حرارت را بسنجيد. اگر داغ باشد وارد اتاق نشويد و اگر داغ نباشد، قبل از ورود به اتاق چند نفس عميق بکشيد تا خون شما پر اکسيژن شود. سپس با شانه خود از پهلو به در ضربه بزنيد. آن را باز کنيد و در همين حال صورت خود را برگردانيد. اتاق ممکن است پر از هواي سوخته فشرده باشد و احتمال دارد هر لحظه انفجاري رخ دهد. اگر دود کاملاً متراکم باشد روي زمين سينه خيز برويد زيرا با توجه به اين که هواي داغ بالا مي رود، ممکن است لايه اي از هواي تميز در کف اتاق وجود داشته باشد. 5- مصدوم را بگيريد و با توجه به رعايت تمام جنبه هاي ايمني به سرعت به سمت در خروجي بکشيد. لباس آتش گرفته مصدوم را با استفاده از پتو، گليم و يا کت خاموش کنيد. اگر لباس سوخته به پوست مصدوم چسبيده سعي در جدا کردن آن نکنيد. 6- اگر مصدوم هشيار است کاملاً از او مراقبت کنيد زيرا ممکن است بر اثر نيم سوز شدن اشياي داخل اتاق، گاز منواکسيد کربن در هواي اتاق پراکنده شده باشد و اين امر بر هوشياري مصدوم به تدريج تأثير مي گذارد. 7- اگر تنفس مصدوم قطع شده بلافاصله تنفس مصنوعي را شروع کنيد و سپس مصدوم را به بيمارستان برسانيد. 8- اگر مصدوم در پارکينگ بسته اي که ماشين يا موتور در آن روشن است گرفتار شده ، در پارکينگ را باز کنيد تا دود از پارکينگ خارج و هواي تازه به اندازه کافي وارد شود. نبايد وارد چنين محل هايي شويد مگر آن که مطمئن شويد خطري جان شما را تهديد نخواهد کرد.