تخم کتان (Flaxseed) خوراکی و دارویی است که در قرن‌های متوالی در طب سنتی مدیترانه‌ای بعنوان دارو استفاده می شود. روغن تخم کتان نیز از محصولات همین ماده خوراکی بوده و حاوی بخشی از خواص و فواید تخم کتان می باشد. 

تخم کتان حاوی ریزمغذی های زیادی همچون فیبر خوراکی، منگنز، ویتامین B1 و اسیدچرب ضروری آلفالینولینک اسید که به امگا 3 معروف است، می باشد. 

تخم کتان نتنها منبعی سالم از چربی های سالم، آنتی اکسیدان و فیبر میباشد، بلکه تحقیقات جدید نشان میدهند که تخم کتان می تواند به کاهش خطر دیابت، سرطان و بیماری های قلبی کمک نماید.

خواص درمانی تخم کتان

خواص و فواید درمانی تخم کتان هنوز کاملا شناخته شده نیست و هنوز تحقیقات بیشتری برای آشنایی با همه خواص و فواید آن لازم می باشد. بااینحال بعضی از خواص آن شامل:

• کاهش کلسترول خون – تحقیقات نشان داده که سطح کلسترول خون در مردانیکه از تخم کتان در رژیم غذاییشان استفاده کرده‌اند کاهش یافته است. همچنین درصورت مصرف زیاد این ماده خوراکی (روزانه 38 تا 60 گرم) میزان تری گلیسیرید خون نیز کاهش پیدا می کند.
• محافظت دربرابر سرطان – مصرف تخم کتان ممکن است بتواند به فرد برای مقابله و محافظت از خود در برابر سرطان هایی از جمله سرطان پروستات، سرطان روده بزرگ (کولون)و سرطان پستان کمک نماید. بنظر می رسد تخم کتان بتواند در پیشگیری از رشد سلول‌های سرطانی کمک کرده و همچنین می تواند جلوی ایجاد رگهای خونی جدید توسط تومورها را بگیرد. یکی از تحقیقات جدید نشان داده که تخم کتان یک خوراکی ایمن بوده و به فرد در مقابله با سرطان پروستات کمک می نماید.
• پیشگیری از گر گرفتگی – نتایج یکی از تحقیقاتی که درباره تخم کتان انجام شده نشان می‌دهد که تخم کتان می‌تواند از گرگرفتگی در زنان یائسه پیشگیری کرده و همچنین تاثیرات خوبی برروی سلامت عمومی آنها نیز داشته باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که روزانه 40 گرم تخم کتان مانند مانند درمان هورمونی برای بهبود گرگرفتگی و عرق کردن های شبانه مفید بوده و همچنین برای بهبودیبوست نیز مفید است.
• بهبود قندخون – مدارک نشان می دهند که مصرف روزانه تخم کتان به مردان و زنان چاق که در مرحله پیش از دیابت هستند برای پایین آوردن قند خون کمک می کند.
• بهبود عملکرد کلیه – مدارک نشان میدهند که تخم کتان در افراد مبتلا بهبیماری لوپوس باعث بهبود عملکرد کلیه ها می شود. بااینحال درصورتیکه مبتلا به بیماری لوپوس هستید قبل از مصرف تخم کتان با پزشکتان مشورت نمایید.

توجه داشته باشید که هنوز نیاز به تحقیقات بیشتر و جامع تری درباره تاثیر تخم کتان برروی بیماری های قلبی، سرطان، پوکی استخوان و دیابت لازم می باشد.

ارزش غذایی تخم کتان

دو نوع کلی تخم کتان موجود است که یکی از آنها تخم کتان طلایی و دیگری تخم کتان قهوه‌ای می باشد. ارزش غذایی هردو این تخم کتان ها تقریبا یکسان بوده و هردو حاوی اسید های چرب امگا 3 می باشند. تخم کتان میزان بسیار کمی کلسترول و سدیم داشته و در هر 20 گرم آن 54.7 کیلوکالری انرژی موجود است.

عوارض جانبی، تداخلات  تخم کتان

• عوارض جانبی – بنظر می‌رسد که در مقادیر مناسب و نرمال تخم کتان و روغن تخم کتان بی خطر می‌باشد. تخم کتان (نه روغن آن) حاوی فیبرهای محلول است. مصرف تخم کتان ممکن است باعث اسهال، گرفتگی، باد و نفخ شکم شود.
• تداخلات – اگر هرنوع دارو و یا مکملی را بطور منظم مصرف می‌کنید قبل از شروع به مصرف تخم کتان با پزشکتان مشورت نمایید. تخم کتان ممکن است با بعضی از داروهای مسکن، رقیق کننده خون، فشارخون، کلسترول خون، داروهای هورمونی و داروهای دیابت تداخل داشته باشد. همچنین درصورت تخم کتان را با احتیاط در کنار مخمر سنت جان و یا سنبل الطیب مصرف نمایید.

منبع:سایت پزشکی و مجله سلامتی راستینه